3- چو ایزد ببندد ز حكمت دری به رحمت گشاید در دیگری
مَا نَنسَخْ مِنْ آیَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَیْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا (بقره /106) هر آیه ای را كه منسوخ كنیم یا آن را متروك سازیم ، بهتر از آن یا مثل آن را می آوریم .
4 - واعظان كین جلوه بر محراب و منبر می كنند
چون به خلوت می روند آن كار دیگری می كنند
أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ (بقره/44) آیا مردم را به خیر و نیكی سفارش می كنید و خودتان را فراموش می نمائید.
5 - مور همان به كه نباشد پرش
ویا این مثل: خدا خر را شناخت و شاخش نداد
و همچنین : آن دو شاخ گاو اگر خر داشتی یك شكم در آدمی نگذاشتی
وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ (شوری /27) اگر خداوند رزقش را برای بندگانش زیاد كنند ، در زمین طغیان می كنند .
6 - جواب ابلهان خاموشی است
إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَاماً (فرقان /63) هنگامی كه جاهلان آنها را مخاطب می سازند ، سلام می دهند.
7 - بنی آدم اعضای یكدیگرند
مز د آن گرفت جان برادر كه كار كرد
وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى (نجم /39) برای انسان جز آنچه كه سعی كرده نخواهد بود .
8 - یار بی پرده از در و دیوار در تجلی است یا اولی الابصار
فَأَیْنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ وَاسِعٌ عَلِیمٌ (بقره /115) به هر طرف كه روی بگردانید ، آنجا وجه الله است و روی به جانب خداست .
9- سحرخیز باش تا كامروا باشی
وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى أَن یَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَاماً مَّحْمُوداً (اسراء /79) قسمتی از شب بیداری كن و نافله به جا بیاور تا خداوند تو را به مقام محمود برساند .
10- چیست احسان ، را مكافات ای پسر ؟
لطف و احسان و ثواب معتبر
هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (الرحمن /60) آیا پاداش احسان ، چیزی غیر از احسان است ؟
11- اندر پس هر گریه ، دو صد خنده مهیاست .
إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْراً(شرح/6) با هر سختی ، آسانی است .
12- گله از هیچ كس نباید كرد
كز تن ماست آنچه بر تن ماست
وَمَا أَصَابَكُم مِّن مُّصِیبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَیْدِیكُمْ(شوری /30) هر مصیبت و گرفتاری كه برایتان پیش می آید به دست خودتان ایجاد شده است .
13- با سیه دل چه سود گفتن وعظ نرود میخ آهنین در سنگ
أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ (بقره/6) آنها را انذار دهی یا ندهی (فائده ندارد و ) آنها ایمان نمی آورند
.14- شكر نعمت ، نعمتت افزون كند
كفر ، نعمت از كفت بیرون كند
لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِیدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ(ابراهیم /7) اگر شكر كنید ، نعمتها را بر شما افزون می كنم و اگر كفران نعمت كنید عذاب من شدید است .
15- عیسی به دین خود و موسی به دین خود .
لَكُمْ دِینُكُمْ وَلِیَ دِینِ (كافرون /6) دین شما برای خودتان و دین من برای خودم .
16- الا یا ایها الساقی ادر كأساً وناولها
كه عشق آسان نمود اول ولی افتاد و مشكلها
أَحَسِبَ النَّاسُ أَن یُتْرَكُوا أَن یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ (عنكبوت/2) آیا مردم فكر می كنند همین كه گفتند ایمان آوردیم ، رها می شوند و امتحان نمی گردند ؟
17- كسی كو به رَه ، بر كند ژرف چاه سزد گر كند خویشتن را نگاه
و یا بد مكن كه بدافتی چَه مَكَن كه خود افتی
(عنكبوت/2) نیرنگ بد ، فقط گریبانگیر اهلش می شود .
18- مخور هول ابلیس تا جان دهد هر آنكس كه دندان دهد نان دهد
(هود /6) هیچ جنبنده ای در زمین نیست مگر این كه رزقش بر عهده خداوند است .
19- آن كه او از آسمان باران دهد می تواند كو برحمت نان دهد
(بقره/22) از آسمان باران فرستاد و به وسیله ی آن میوه هائی به وجود آورد تا رزق شما گرداند.
20- گر مذهب عاشقان عاقل داری یك دوست بسنده كن كه یك دل داری
(احزاب/4) خداوند در باطن هیچ مردی ، دو قلب قرار نداده است
21- شاید كه چو وابینی خیر تو در این باشد .
(بقره/213) چه بسا شما از چیزی بدتان بیاید و آن برای شما خیر باشد .
22- اگر تیغ عالم بجنبد زجای تبرد كسی ، گر نخواهد خدای
(عنكبوت /24) گفتند : بكشید و بسوزانید ولی خداوند ، او (ابراهیم ) را از آتش نجات داد.
23- رنگ رخسار ، خبر می دهد از سر درون .
(الرحمن/41) بد كاران ، به سیمایشان شناخته می شوند
24- عزیزان! ز آموختن چاره نیست كه گوید كه دانا و نادان یكی است ؟
(زمر/9) آیا كسانی كه می دانند و آگاهند ، با كسانی كه نمی دانند ، برابرند؟
25- از اینجا رانده و از آنجا مانده .
(حج/11) در دنیا و آخرت ضرر كرده اند .
26- ما را به خیر و شما را به سلا مت .
(كهف/7 اینجا محل جدائی من و تو است .
27- نه چندان بخور كز دهانت بر آید نه چندان كه از ضعف جانت در آید
(اسراء/29) هرگز دستت را به گردنت زنجیر مكن ( و بخل نورز ) و بیش از حد نیز دست خود را مگشا.
28- از مكافت عمل غافل مشو گندم از گندم بروید جو ز جو
(زلزال/ هر كس به اندازه ی ذره ای كار خیر انجام دهد پاداشش را می بیند و هر كس هم كه كار شر و بدی انجام دهد نتیجه ی آن را خواهد دید .
29- آشپز که دو تا شد ، آش یا شور است یا بی نمک .
ویا : به یک تاجوَر ، تخت باشد بلند چو افزون شود ، مُلک یابد گزند
یا این مثال : دیگِ شراکت به جوش نمی آید
(انبیاء /22) اگر در زمین و آسمان خدائی جز خداوند یگانه بود ، آن دو به فساد کشیده می شدند .
30- آتش چو بر افروخت ، بسوزد تر و خشک .
( انفال /25) بترسید از بلائی که وقتی می آید ، فقط به ستمکاران شما نمی رسد . ( بلکه ظالم و مظلوم ، هر دو را فرا می گیرد ).
31- آنکه هفت اقلیم عالم را نهاد هر کسی را هر چه لایق بود داد
(طلاق/3) خداوند ، برای هر چیزی ، اندازه ای قرار داد .
32- هر عمل ، اجری و هر کرده ، جزائی دارد .
(مدثر / 3 هر کس در گرو عملی است که انجام داده است .
33- با خلق ، کرم کن که خدا با تو کرم کرد .
( قصص / 77) به خلق ، نیکوئی کن . همچنانکه خداوند به تو نیکوئی و احسان کرد .
34- خدای جهان را جهان ، تنگ نیست .
(زمر /10) زمین خداوند ، وسیع و گسترده است
35- دست بالای دست بسیار است .
( یوسف/76) بالاتر از هر دانشمندی ، دانشوری است .
نظرات شما عزیزان: